Psycholog dla dziecka jest specjalistą, którego zadaniem jest pomóc dziecku zrozumieć i radzić sobie z emocjami, zachowaniami i wyzwaniami życiowymi. Zajmuje się on również doradztwem dla rodziców, nauczycieli i opiekunów, którzy chcą pomóc dziecku w radzeniu sobie z trudnościami i osiąganiu sukcesów.
Psycholodzy dla dzieci stosują różne techniki terapeutyczne i rodzaje terapii, takie jak terapia zabawą, terapia poznawczo-behawioralna, terapia rodzinna, terapia dziecka-zwierzęcia i wiele innych. Techniki te są stosowane w zależności od wieku dziecka, jego indywidualnych potrzeb i problemów, z którymi się boryka.
Terapia zabawą to podejście, które wykorzystuje zabawę jako narzędzie do komunikacji z dzieckiem. W trakcie terapii dziecko ma możliwość wyrażania swoich emocji poprzez zabawę, co pomaga mu w zrozumieniu swoich uczuć i przemyśleniu swojego zachowania. Terapia zabawą jest szczególnie skuteczna w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Terapia poznawczo-behawioralna to podejście, które koncentruje się na zmianie myślenia i zachowania dziecka poprzez edukację i trening. Ten rodzaj terapii jest szczególnie skuteczny w przypadku dzieci, które mają problemy z radzeniem sobie z lękiem, depresją, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi i innymi problemami emocjonalnymi.
Terapia rodzinna skupia się na rozwiązywaniu problemów i konfliktów w rodzinie, które wpływają na dziecko. W trakcie terapii rodzina jest zachęcana do współpracy i pracy nad komunikacją, co pomaga w poprawie relacji między członkami rodziny i w redukcji stresu, który wpływa na dziecko.
Terapia dziecko-zwierzęta to podejście, które wykorzystuje interakcję między dzieckiem a zwierzęciem, aby pomóc dziecku w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi i socjalnymi. Interakcja z zwierzęciem pomaga w budowaniu zaufania, rozwijaniu umiejętności społecznych i redukowaniu stresu.
Psycholog dla dziecka jest także zwykle doradcą dla rodziców i innych opiekunów dziecka. Doradztwo to może obejmować poradnictwo dla rodziców w zakresie sposobów radzenia sobie z trudnymi zachowaniami dziecka, wskazówki dotyczące rozwijania umiejętności społecznych u dziecka, jak również poradnictwo w zakresie żywienia, snu i innych kwestii związanych z rozwojem
Czym zajmuje się psycholog dziecięcy?
W sytuacji chorowania i w leczeniu dziecka współuczestniczy jego rodzina. Rodzice współpracują zarówno z lekarzami, jak i psychologami. W spotkaniu z psychologiem punkt ciężkości z problemów związanych z chorobą przenosi się stopniowo w stronę aspektów psychologicznego funkcjonowania pacjenta/pacjentki. W konkretnych sytuacjach pomoc psychologiczna chorym somatycznie może różnić się od pomocy i terapii psychologicznej osób z problemami psychicznymi.
Na powstanie problemów w rozwoju dziecka ma wpływ wiele czynników: biologicznych, psychologicznych i środowiskowych współdziałających ze sobą już od momentu powstania biologicznej struktury organizmu.
Często rodzice i otoczenie dziecka wszelkie trudności rozwojowe wychowawcze i społeczne przypisują chorobie (choć nie zawsze jest to uzasadnione).
Z perspektywy psychologicznej łatwo prześledzić, że jeśli przed zachorowaniem istniały jakieś psychologiczne problemy, to mogą znacząco wpływać nie tylko na funkcjonowanie i rozwój dziecka ale także na dynamikę objawów, przebieg choroby i leczenia, nadawane chorobie subiektywne znaczenie, oraz przeżywane emocje.
Jak pracuje psycholog dla dziecka?
Postępowanie terapeutyczne wobec chorych to więc najważniejsze zadanie psychologów. O ile istnieje powszechna zgoda, że punktem wyjścia oddziaływania psychoterapeutycznego jest stan psychiczny pacjenta, cele, a tym bardziej strategie i środki oddziaływania w ujęciu poszczególnych badaczy i psychologów praktyków są różnie formułowane.
Cele doraźne stanowią oddziaływania na samopoczucie i funkcjonowanie chorego uwzględniające rodzaj występującej choroby, jej etap i czas trwania, przede wszystkim stan psychiczny chorego. Oto przykładowe trzy grupy zadań terapeutycznych:
- uwolnienie chorego od niepożądanych obciążeń psychicznych (stresu)
- zabezpieczenie chorego przed negatywnymi, trwałymi zmianami w strukturze osobowości – podtrzymanie aktywności pacjenta, jego poczucia bezpieczeństwa i możliwości samorealizacji
- zabezpieczenie optymalnego rozwoju możliwości chorego i funkcjonowania w środowisku w ramach ograniczeń spowodowanych chorobą.
Psychologowie dla dzieci mogą być kluczowi dla zapewnienia wsparcia zdrowia psychicznego, którego potrzebują młodzi ludzie. Ci specjaliści są specjalnie przeszkoleni do pracy z dziećmi i młodzieżą, pomagając im zrozumieć i zarządzać ich emocjami, zachowaniami i myślami.
Psycholog dziecięcy może pracować w wielu różnych miejscach, w tym w szkołach, szpitalach, społecznych centrach zdrowia psychicznego, klinikach, prywatnych praktykach i innych placówkach opieki zdrowotnej. Zapewniają one szereg usług, takich jak ocena i diagnoza warunków, takich jak lęk lub depresja; leczenie problemów zdrowia psychicznego poprzez terapię; psychoterapię; konsultacje; terapię rodzinną; terapię zabaw; zarządzanie zachowaniem; terapię poznawczo-behawioralną (CBT); uczenie umiejętności rozwiązywania problemów; rozwijanie strategii radzenia sobie; doradztwo w zakresie poradnictwa zawodowego; oraz rehabilitację psychospołeczną.
Główne role psychologa dziecięcego
Jedną z głównych ról psychologa dla dzieci jest ocena potrzeb emocjonalnych dziecka w celu stworzenia zindywidualizowanego planu leczenia. Proces ten często obejmuje wywiady z rodzicami lub opiekunami, a także testy diagnostyczne w celu oceny wszelkich obecnych problemów ze zdrowiem psychicznym. Po zakończeniu oceny, psycholog może następnie zalecić oparte na dowodach interwencje dostosowane do konkretnych potrzeb każdego dziecka.
Ważne jest, aby psychologowie mieli zarówno wiedzę, jak i doświadczenie, jeśli chodzi o zajmowanie się kwestiami rozwoju dziecka. Mogą oni czerpać z teorii takich jak teoria przywiązania czy teoria społecznego uczenia się, aby lepiej zrozumieć, co może się dziać w życiu dziecka i jak najlepiej mu pomóc. Psychologowie potrzebują również silnych umiejętności komunikacyjnych, aby móc otwarcie i jasno rozmawiać z rodzicami/opiekunami i dziećmi o ich obawach lub celach, które wspólnie ustalili podczas sesji terapeutycznych.
Jeśli chodzi o skuteczną pracę z dziećmi, psychologowie powinni zawsze pamiętać, że każde dziecko jest wyjątkowe i potrzebuje indywidualnego podejścia opartego na jego własnych cechach, a nie polegania wyłącznie na uogólnionych wytycznych lub protokołach. Ważne jest również, aby psychologowie byli cierpliwi w pracy z dziećmi, ponieważ może to wymagać czasu, aby zbudować zaufanie przed osiągnięciem postępu w planie leczenia.
Ponadto, zrozumienie czynników kulturowych jest również istotne w pracy z dziećmi z różnych środowisk, które mogą mieć inne przekonania lub wartości w porównaniu z tym, co zazwyczaj znajduje się w głównym nurcie społeczeństwa. Obejmuje to świadomość preferencji językowych, przekonań religijnych, wartości związanych z rolami płciowymi, poglądów dotyczących pewnych rodzajów leczenia (takich jak leki) itp.
Wreszcie ważne jest, by psychologowie potrafili stworzyć bezpieczne środowisko, w którym młodzi ludzie czują się swobodnie, mówiąc o swoich problemach, nie czując się oceniani ani zawstydzeni swoimi emocjami czy działaniami. Wymaga to umiejętności dobrego słuchania, empatii i cierpliwości przy jednoczesnym respektowaniu granic prywatności, aby wszystkie zaangażowane strony czuły się szanowane podczas całego procesu terapeutycznego.
